Trong các hệ thống điện công nghiệp và dân dụng, tủ điện giữ vai trò trung tâm trong việc phân phối, điều khiển và bảo vệ toàn bộ thiết bị. Tuy nhiên, trong quá trình vận hành, tủ điện có thể gặp phải nhiều sự cố như chập cháy, quá tải, hỏng thiết bị bảo vệ hay sự cố tiếp xúc. Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, những vấn đề này không chỉ làm gián đoạn sản xuất mà còn tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ, gây thiệt hại lớn về tài sản và an toàn con người. Bài viết dưới đây sẽ tổng hợp các sự cố tủ điện thường gặp và hướng dẫn cách xử lý hiệu quả, giúp doanh nghiệp vận hành an toàn và ổn định.
1. Sự cố quá tải tủ điện
Nguyên nhân:
-
Hệ thống đấu nối nhiều thiết bị vượt quá công suất thiết kế.
-
Chưa lắp đặt hoặc cài đặt sai thông số của thiết bị bảo vệ (aptomat, MCB, MCCB).
-
Thói quen sử dụng nhiều thiết bị cùng lúc.
Hậu quả:
-
Nhiệt độ dây dẫn tăng cao.
-
Làm hỏng thiết bị điện tử trong tủ.
-
Có thể dẫn đến cháy nổ.
Cách xử lý:
-
Kiểm tra lại công suất tải và so sánh với thiết kế.
-
Thay dây dẫn, aptomat hoặc CB có định mức phù hợp.
-
Phân bổ tải sang nhiều nhánh khác nhau để giảm áp lực cho hệ thống.
2. Sự cố ngắn mạch (chập điện)
Nguyên nhân:
-
Dây dẫn bị hỏng lớp cách điện.
-
Thiết bị đóng cắt, tiếp điểm mòn hoặc dính chập.
-
Đấu nối sai kỹ thuật.
Hậu quả:
-
Tạo ra tia lửa điện, nhiệt độ cao, nguy cơ cháy.
-
Làm hỏng toàn bộ thiết bị điều khiển trong tủ.
Cách xử lý:
-
Nhanh chóng ngắt nguồn điện chính.
-
Kiểm tra, thay thế dây dẫn hoặc linh kiện bị hỏng.
-
Lắp đặt thiết bị chống ngắn mạch (MCB, MCCB, relay bảo vệ).
3. Sự cố mất pha – lệch pha
Nguyên nhân:
-
Dây cấp điện 3 pha bị đứt hoặc lỏng tiếp điểm.
-
Aptomat hoặc cầu chì một pha bị hỏng.
Hậu quả:
-
Động cơ ba pha dừng đột ngột hoặc chạy lệch tải.
-
Giảm tuổi thọ của động cơ, máy móc.
Cách xử lý:
-
Sử dụng relay bảo vệ mất pha.
-
Kiểm tra và siết chặt lại toàn bộ mối nối.
-
Thay thế aptomat hoặc cầu chì hỏng.
4. Sự cố thiết bị bảo vệ không hoạt động
Nguyên nhân:
-
Lắp đặt sai định mức bảo vệ.
-
Relay, CB bị kẹt cơ khí hoặc hỏng bo mạch.
-
Không bảo dưỡng định kỳ.
Hậu quả:
- Không ngắt được khi quá tải/ ngắn mạch.
- Nguy cơ sự cố lan rộng ra toàn hệ thống.
Cách xử lý:
- Thay thế thiết bị bảo vệ chính hãng, đúng công suất.
- Kiểm tra và hiệu chỉnh lại thông số cài đặt.
- Thực hiện bảo dưỡng định kỳ 6–12 tháng/lần.
5. Sự cố quá nhiệt trong tủ điện
Nguyên nhân:
-
Bố trí thiết bị quá dày đặc, không có khe thoáng.
-
Quạt làm mát hoặc hệ thống thông gió bị hỏng.
-
Đấu nối sai làm dây dẫn nóng cục bộ.
Hậu quả:
-
Gây lão hóa nhanh các linh kiện điện tử.
-
Nguy cơ cháy do nhiệt tích tụ.
Cách xử lý:
-
Lắp thêm quạt thông gió hoặc tấm tản nhiệt.
-
Sắp xếp dây dẫn và thiết bị khoa học.
-
Sử dụng cảm biến nhiệt để cảnh báo sớm.
6. Sự cố tiếp xúc kém – lỏng mối nối
Nguyên nhân:
- Siết ốc không chặt khi đấu nối.
- Oxy hóa bề mặt tiếp xúc.
- Rung động cơ học từ máy móc.
Hậu quả:
- Tạo tia lửa điện tại điểm tiếp xúc.
- Gây nóng cục bộ, hỏng thiết bị.
Cách xử lý:
- Kiểm tra và siết chặt lại toàn bộ đầu cos, mối nối.
- Sử dụng mỡ dẫn điện để hạn chế oxy hóa.
- Kiểm tra định kỳ bằng camera nhiệt (nếu có).
7. Biện pháp phòng ngừa sự cố tủ điện
- Thiết kế đúng chuẩn: lựa chọn công suất, thiết bị bảo vệ phù hợp.
- Bảo trì định kỳ: vệ sinh, siết chặt mối nối, kiểm tra linh kiện.
- Lắp đặt thiết bị giám sát: relay bảo vệ, cảm biến nhiệt, hệ thống cảnh báo.
- Đào tạo nhân viên vận hành: nắm rõ quy trình xử lý khi có sự cố.
Kết luận
Việc nắm rõ các sự cố tủ điện thường gặp và cách xử lý giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong công tác bảo trì, vận hành. Ngoài ra, để hệ thống hoạt động an toàn và bền bỉ, doanh nghiệp nên lựa chọn đơn vị uy tín trong thiết kế – lắp đặt – bảo dưỡng tủ điện.
Công ty Cổ phần Điện Hải Dương (HDE Tech) là đơn vị chuyên cung cấp tủ điện, biến tần, PLC, HMI Inovance, cùng dịch vụ tư vấn, thiết kế và bảo trì hệ thống điện công nghiệp. Với đội ngũ kỹ sư giàu kinh nghiệm, HDE Tech cam kết mang đến giải pháp an toàn – tối ưu – hiệu quả cho mọi nhà máy và doanh nghiệp.
Nếu doanh nghiệp, nhà máy hoặc dự án của bạn đang cần tư vấn, thiết kế, lắp đặt tủ điện, hãy liên hệ ngay với:
- Hotline: 0978.093.697 hoặc chat Zalo OA
- Website cùng hệ thống : https://inovancevietnam.vn/
- Facebook: Công Ty CP Điện Hải Dương – HDE
- Youtube: HDE Tech
- Tiktok: HDE Tech
